રાયપુરએક કલાક પહેલાલેખકઃ વેકેશ સાહુ
- લિંક કૉપિ કરો

છત્તીસગઢની 14 સંસ્થાઓ અને આશ્રમોમાં 2200થી વધુ અનાથ બાળકો છે, જેઓ તેમના માતા-પિતાની રાહ જોઈ રહ્યા છે. રાજ્યમાંથી જ 723 લોકોએ દત્તક લેવા માટે અરજી કરી છે, દેશ-વિદેશમાંથી મોટી સંખ્યામાં અરજીઓ આવી રહી છે, પરંતુ દત્તક લેવાની પ્રક્રિયા એટલી જટિલ છે કે રાજ્યની જવાબદાર એજન્સી આમાંથી 97 બાળકોને જ દત્તક લઈ શકે છે.
દત્તક લેવાની પ્રક્રિયા એટલી જટિલ છે કે દત્તક લેનારા માતાપિતાએ તેમની સંખ્યા માટે વર્ષો રાહ જોવી પડે છે. જ્યારે નંબર આવે છે, ત્યારે સંબંધિત માતાપિતાને છોકરો કે છોકરી મેળવવાનો વિકલ્પ મળતો નથી, કારણ કે જે બાળક તે નંબર પર છે, તેને દત્તક લેવાનો નિયમ છે. જો કોઈ કારણોસર માતાપિતા આ તક છોડી દે છે, તો તેમનો નંબર નવીકરણ કરવામાં આવે છે. છત્તીસગઢમાં જ આવા ઘણા કિસ્સા છે, જેમાં માતા-પિતા દત્તક લેવા માટે અરજી કરીને 5-5 વર્ષથી રાહ જોઈ રહ્યા છે, પરંતુ તેમને બાળક મળ્યું નથી.
કેસ 1 – ટ્રેડિંગમાં સામેલ પ્રક્રિયા
એક સામાજિક કાર્યકર્તાએ જણાવ્યું કે કોલકાતામાં રહેતા પ્રોફેસર દંપતીએ બાળકીને દત્તક લેવા માટે જેલમાં અરજી કરી હતી. તેઓને 12 વર્ષની સગીર બાળકીને જન્મેલી બાળકી મળી. પરંતુ જેલના અધિકારીઓએ હોર્સ ટ્રેડિંગની શક્યતા હોવાનું કહીને બાળકીને દત્તક લેવાની ના પાડી દીધી હતી.
કેસ 2 – અરજીના 3 વર્ષ, હજુ રાહ જોવાય છે
રાજધાનીના ટિકરાપાડામાં રહેતા એક દંપતીએ જણાવ્યું કે CARA દ્વારા ઓનલાઈન અરજી કર્યાને ત્રણ વર્ષ થઈ ગયા છે. તેમને 4 વર્ષનું બાળક જોઈએ છે. બે વખત કાઉન્સેલિંગ કરવામાં આવ્યું છે, પરંતુ હજુ સુધી બાળક મળ્યો નથી. કારણ પૂછતાં કહ્યું કે અરજી જેલ પાસે છે.
આ દસ્તાવેજોની જરૂર છે
ભારતીય ભાવિ માતાપિતા માટેનું પાન કાર્ડ, રહેઠાણનું પ્રમાણપત્ર, પાછલા વર્ષની આવકનો પુરાવો, લગ્નનું પ્રમાણપત્ર, ફોટોગ્રાફ, છૂટાછેડા, જીવનસાથીના મૃત્યુના કિસ્સામાં મૃત્યુનું પ્રમાણપત્ર, જન્મનું પ્રમાણપત્ર, ડૉક્ટરનું પ્રમાણપત્ર આપવું જરૂરી છે જે તેમની પાસે નથી. ચેપી અથવા જીવલેણ રોગો. એકલ સ્ત્રી અથવા પુરુષના કિસ્સામાં, તેમના કોઈપણ સંબંધીઓ તરફથી બાંયધરી આપવાની રહેશે કે જો તેઓ અકસ્માતમાં વધુ ન હોય તો, તે જ સંબંધી બાળકની સંભાળ લેશે.
નિયમો
- ભાવિ માતાપિતા શારીરિક, માનસિક અને આર્થિક રીતે સક્ષમ અને મજબૂત હોવા જોઈએ.
- તેમને જીવલેણ રોગ ન હોવો જોઈએ. 3 અથવા 3 થી વધુ બાળકો ધરાવતું દંપતી ન હોવું જોઈએ.
- સિંગલ મહિલા કોઈપણ છોકરા કે છોકરીને દત્તક લઈ શકે છે. સિંગલ મેન એકમાત્ર છોકરો.
- માતા-પિતા 4 વર્ષના બાળક માટે 45 વર્ષથી ઉપરના હોવા જોઈએ, 8 વર્ષના બાળક માટે 50, 18 વર્ષના બાળક માટે 55 વર્ષનાં હોવા જોઈએ.
- બાળક અને ભાવિ દત્તક લેનાર માતાપિતા વચ્ચેનો વય તફાવત 25 વર્ષથી વધુ હોવો જોઈએ.

દેશમાંથી જ નહીં વિદેશમાંથી પણ અરજીઓ આવી રહી છે
માત્ર છત્તીસગઢ જ નહીં, અમેરિકા, કેનેડા, ન્યુઝીલેન્ડ, સાઉદી અરેબિયા અને ઓસ્ટ્રેલિયા સહિત ઘણા દેશોમાંથી બાળકો માટે અરજીઓ આવી છે. કાયદાકીય પ્રક્રિયા લાંબી છે, બાળકોને કોઈને સોંપી શકતા નથી. દત્તક લેતા પહેલા કેન્દ્ર સરકારને પણ જાણ કરવી પડશે. નવનીત સ્વર્ણકર, ઓફિસર-બાળ સંરક્ષણ પ્રોજેક્ટ