નવીનતમ ઇ-મોબિલિટી પુશમાં હરિયાણા સરકારે નવી રાજ્ય ઇલેક્ટ્રિક વાહન (EV) નીતિ 2022ને મંજૂરી આપી છે. નવી નીતિ EV ઉત્પાદકોને ઘણા નાણાકીય પ્રોત્સાહનો આપે છે. મુખ્યમંત્રી મનોહર લાલ ખટ્ટરની અધ્યક્ષતામાં ચંદીગઢમાં મળેલી રાજ્ય કેબિનેટની બેઠકમાં આ અંગે નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
નવી EV નીતિ EV ઉત્પાદકોને ફિક્સ્ડ મૂડી રોકાણ (FCI), નેટ SGST, સ્ટેમ્પ ડ્યુટી, રોજગાર સર્જન વગેરે પર પ્રોત્સાહનો આપીને વિવિધ નાણાકીય પ્રોત્સાહનો આપે છે, એમ એક સત્તાવાર નિવેદનમાં જણાવાયું છે.
રાજ્ય સરકારના જણાવ્યા અનુસાર, 20 વર્ષના સમયગાળા માટે વીજળી ડ્યુટીમાં મુક્તિ સાથે સ્ટેમ્પ ડ્યુટીની 100% ભરપાઈ છે. SGST ભરપાઈ 10 વર્ષના સમયગાળા માટે લાગુ ચોખ્ખી SGST ના 50% હશે. મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપનીઓ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોઇલેક્ટ્રિક વાહનના ઘટકો, ઇવી બેટરી, ચાર્જિંગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર વગેરેને મૂડી સબસિડી સાથે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
નીતિના લેઆઉટ મુજબ, મેગા ઉદ્યોગને FCIના 20% અથવા રૂ. 20 કરોડ બેમાંથી જે ઓછું હોય તેના દરે મૂડી સબસિડી મળશે; મોટા ઉદ્યોગને 10 કરોડ રૂપિયા સુધીની FCIની 10 ટકા, મધ્યમ ઉદ્યોગને 50 લાખ રૂપિયા સુધીની FCIની 20 ટકા, નાના ઉદ્યોગને 40 લાખ રૂપિયા સુધીની FCIની 20 ટકા અને સૂક્ષ્મ ઉદ્યોગને 25 ટકા સબસિડી મળશે. 15 લાખ સુધીની FCI.
નવી EV નીતિ હેઠળ, બેટરીના નિકાલ માટેના એકમોને 1 કરોડ રૂપિયા સુધી FCIનો 15 ટકા હિસ્સો મળશે. નીતિમાં EV કંપનીઓમાં હરિયાણા વસવાટ ધરાવતા માનવબળને બદલે 10 વર્ષ માટે પ્રતિ કર્મચારી દીઠ રૂ. 48,000 ની રોજગાર સર્જન સબસિડીની જોગવાઈ છે.
“હરિયાણા સ્ટેટ ટ્રાન્સપોર્ટ અંડરટેકિંગ્સની માલિકીના બસ કાફલાના 100 ટકાને ઇલેક્ટ્રિક બસમાં રૂપાંતરિત કરવાના પ્રયાસો કરવામાં આવશે અથવા ફ્યુઅલ સેલ વાહનો અથવા 2030 સુધીમાં અન્ય બિન-અશ્મિભૂત-ઇંધણ-આધારિત તકનીકીઓ,” રાજ્ય સરકારે જણાવ્યું હતું.
ગુરુગ્રામ અને ફરીદાબાદના શહેરોને 100 ટકા ઈ-મોબિલિટી હાંસલ કરવા માટે ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને ઈલેક્ટ્રીક વાહનો (EVs) અપનાવવાના તબક્કાવાર લક્ષ્યાંકો સાથે મોડેલ ઇલેક્ટ્રિક મોબિલિટી (EM) શહેરો તરીકે જાહેર કરવામાં આવશે.
આ ઉપરાંત, ધ ટાઉન એન્ડ કન્ટ્રી પ્લાનિંગ વિભાગ (TCP) ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના વપરાશ માટે એકંદર ઇકોસિસ્ટમને સક્ષમ કરવા માટે જૂથ રહેણાંક ઇમારતો, વ્યાપારી ઇમારતો, સંસ્થાકીય ઇમારતો, મોલ્સ, મેટ્રો સ્ટેશન વગેરે જેવા સ્થળોએ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ચાર્જિંગ માટેની જોગવાઈઓ ફરજિયાતપણે સમાવિષ્ટ કરશે.
નવી નીતિ હેઠળ હરિયાણામાં વર્ષ 2022ને ‘ઈલેક્ટ્રિક વાહનોનું વર્ષ’ તરીકે જાહેર કરવામાં આવશે. EV નીતિનો ઉદ્દેશ્ય પર્યાવરણનું રક્ષણ, કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ ઘટાડવા, હરિયાણાને EV ઉત્પાદન હબ બનાવવા, EV ક્ષેત્રમાં કૌશલ્ય વિકાસને સુનિશ્ચિત કરવા, EV વાહનોના વપરાશને પ્રોત્સાહિત કરવા, EV ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રદાન કરવા અને EV તકનીકમાં R&Dને પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે.
આ નીતિ હાલના ઉત્પાદક એકમોને સૂક્ષ્મ, નાના, મધ્યમ અને મોટા એકમો માટે રૂ. 2 કરોડ સુધીના પુસ્તક મૂલ્યના 25% ની EV ઉત્પાદનમાં સંપૂર્ણપણે રૂપાંતરિત કરવા માટે એક સમયનો સપોર્ટ પૂરો પાડે છે.
ઈલેક્ટ્રિક વાહનની કિંમત પરંપરાગત-ઈંધણ-આધારિત વાહનો કરતાં તુલનાત્મક રીતે વધારે છે જે ખરીદદારો માટે EV પર સ્વિચ કરવામાં મુખ્ય અવરોધક છે, નિવેદનમાં જણાવાયું છે.
પોલિસી ખરીદદારોને પ્રોત્સાહન આપે છે જે અસરકારક અપફ્રન્ટ ખર્ચમાં ઘટાડો કરશે અને વ્યક્તિઓને તેમના પરિવહન માટેના પ્રાથમિક માધ્યમ તરીકે ઇલેક્ટ્રિક વાહનો લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરશે.
આ પોલિસી રાજ્યમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અથવા હાઇબ્રિડ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની ખરીદી પર રૂ. 10 લાખ સુધીના અર્લી બર્ડ ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર પ્રદાન કરશે. ખરીદદારો નોંધણી ફીમાં છૂટ અને મોટર વ્હીકલ ટેક્સ પર ડિસ્કાઉન્ટ માટે પણ પાત્ર હશે. આ નીતિ શૈક્ષણિક અથવા સંશોધન સંસ્થાઓમાં R&Dને પ્રોત્સાહિત કરે છે જો તેઓ R&D કેન્દ્રો સ્થાપે છે.
નીતિ નવી ઇલેક્ટ્રિક ચાર્જિંગ ટેક્નોલોજી વિકસાવવા માટે રૂ. 1 કરોડ સુધીના પ્રોજેક્ટ ખર્ચના 50 ટકા અને નવી ઇલેક્ટ્રિક વાહન ટેક્નોલોજી વિકસાવવા માટે રૂ. 5 કરોડ સુધીની અનુદાન આપીને EVના ક્ષેત્રમાં સંશોધન અને વિકાસને પ્રોત્સાહન આપશે.
બિન-અશ્મિ-ઇંધણ આધારિત ગતિશીલતા ઉકેલ પર સમર્પિત સંશોધન કરતી સંસ્થાઓને 5 કરોડ રૂપિયાની ગ્રાન્ટ આપવામાં આવશે. EV ના R&D સંબંધિત ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સ્થાપવા માટે પ્રથમ 20 કોલેજો/ઔદ્યોગિક તાલીમ સંસ્થાઓ/પોલીટેકનિક્સને રૂ. 25 લાખની એક વખતની સબસિડી વિસ્તારવામાં આવશે.
નવી નીતિ હેઠળ સરકારી સંસ્થાઓ, PSU, ખાનગી કંપનીઓને સ્થાપવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે સેન્ટર ઓફ એક્સેલન્સ (CoE) જે રૂ. 5 કરોડ સુધીના પ્રોજેક્ટ ખર્ચના 50% અનુદાન સાથે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
