નવી દિલ્હી:
યાત્રાળુઓ પાસે રેડિયો ફ્રિક્વન્સી આઇડેન્ટિફિકેશન ડિવાઇસ (RFID) આધારિત ટ્રેકિંગ સિસ્ટમ હતી છતાં તેમાંના કેટલાય ગુમ છે અને દક્ષિણ કાશ્મીરમાં અમરનાથની પવિત્ર ગુફાની નજીક આવેલા પૂરના ત્રણ દિવસ પછી સત્તાવાળાઓ તેમને શોધવામાં અસમર્થ છે.
જમીન પરના અધિકારીઓ સ્વીકારે છે કે આવી દુર્ઘટનાઓમાં RFID ઉપયોગી નથી.
બચાવ કામગીરી સાથે સંકળાયેલા એક વરિષ્ઠ પોલીસ અધિકારીએ સમજાવ્યું કે, “ત્યાં બહુ ઓછા વાચકો સ્થાપિત છે અને તેમના સંકેતો પ્રસારિત થતા નથી.”
અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, અત્યાર સુધી એકત્રિત કરવામાં આવેલા ડેટા પરથી જાણવા મળે છે કે લગભગ 26,000 લોકો પવિત્ર ગુફા તરફ જઈ રહ્યા હતા. પરંતુ કેટલા પાછા આવ્યા તેની ગણતરી જાતે જ કરવામાં આવી રહી હતી. હેડ કાઉન્ટ હજુ ચાલુ છે અને ડેટા એકત્ર કરવામાં આવી રહ્યો છે.
“RFID ડેટા સ્વયંસંચાલિત નથી. અમે યાત્રીઓને તેમના ગળામાં RFID લટકાવવા માટે કહીએ છીએ પરંતુ તેમાંથી મોટાભાગના તેમની બેગ અથવા ખિસ્સામાં રાખે છે અને આ કારણે ડેટા ટ્રાન્સમિશન અવરોધાય છે,” તેમણે ઉમેર્યું.
બચાવ કામગીરીમાં સામેલ સુરક્ષા અધિકારીઓએ એમ પણ કહ્યું હતું કે જો કોઈ ડૂબી જાય અથવા કાદવમાં ફસાઈ જાય તો – જેમ કે અચાનક પૂર પછી થયું હતું – RFID સિગ્નલ ટ્રાન્સમિટ કરવાનું બંધ કરશે.
અન્ય અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે મેન્યુઅલી ટેલી બનાવી રહ્યા હતા અને ફોન દ્વારા દરેક વ્યક્તિનો સંપર્ક કરીને હિસાબ કરી રહ્યા હતા,” તેમણે ઉમેર્યું કે શુક્રવારે સાંજે 4 વાગ્યા સુધી દર્શાવે છે કે 8,000 યાત્રાળુઓએ દર્શન પૂર્ણ કર્યા હતા.
જમીન પર અન્ય એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “બચાવ કામગીરી હજુ પણ ચાલુ છે, જોકે સોમવારે કોઈ ગુમ થયેલ વ્યક્તિ મળી નથી.”
ગુફા સંકુલ પાસેના સ્નો બ્રિજમાં જીવનના સંભવિત ચિહ્નો શોધવા માટે આર્મી વિશિષ્ટ પર્વત અને હિમપ્રપાત બચાવ ટીમોનો ઉપયોગ કરી રહી છે. ગ્લેશિયર્સ હેઠળ પણ સર્ચ ઓપરેશન હાથ ધરવામાં આવી રહ્યું છે.
યાત્રા સોમવારે 7,000 શ્રદ્ધાળુઓની બીજી બેચ સાથે ફરી શરૂ થઈ.
પરંતુ તેઓ નુનવાન શિબિરથી તેમની મુસાફરી શરૂ કરે તે પહેલાં, દરેક યાત્રાળુને ટ્રેકિંગ ઉપકરણ આપવામાં આવ્યું હતું. જોકે પુરાવા દર્શાવે છે કે તેઓ વ્યક્તિઓના જીવંત સ્થાનો પ્રદાન કરવામાં અસમર્થ છે.
નાળાના પલંગમાં તંબુ બાંધવાની પરવાનગી કેવી રીતે આપવામાં આવી તે અંગે પણ સવાલો ઉઠી રહ્યા છે.
ભૂતપૂર્વ મુખ્ય પ્રધાન ફારુક અબ્દુલ્લાએ તપાસની માંગ કરી છે કે આવા સંવેદનશીલ વિસ્તારમાં લંગર માટે તંબુ મૂકવાની પરવાનગી કેવી રીતે આપવામાં આવી.
દરમિયાન, વૈકલ્પિક માર્ગ, જમીનનું લેવલિંગ અને રેતીની થેલીઓનો ઉપયોગ કરીને સીડી તૈયાર કરવાનો, હાલનો માર્ગ ધોવાઈ ગયો હોવાથી તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “યાત્રીઓ માટે પાણીની ચેનલથી દૂર પવિત્ર ગુફા માટે એક અલગ માર્ગ બનાવવાની તાત્કાલિક જરૂર હતી તેથી નવો માર્ગ બનાવવામાં આવ્યો છે,” એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.