ઓલ ઈન્ડિયા ઓર્ગેનાઈઝેશન ઓફ કેમિસ્ટ એન્ડ ડ્રગિસ્ટ્સ (AIOCD) એ દાવો કર્યો છે કે દેશમાં આ સીરપની સપ્લાય કરવામાં આવી રહી નથી અને કંપની માત્ર તેની નિકાસ કરી રહી છે.
Maiden Pharmaceutical Ltd
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશને (WHO)એલર્ટ જાહેર કર્યા બાદ હરિયાણાની મૂળ કફ સિરપ બનાવતી કંપનીમાં આગ લાગી છે. ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની મેઇડન ફાર્માસ્યુટિકલ લિમિટેડ (Maiden Pharma) દ્વારા ઉત્પાદિત સિરપએ પણ ભારતની ચિંતા વધારી છે. જો કે, ઓલ ઈન્ડિયા ઓર્ગેનાઈઝેશન ઓફ કેમિસ્ટ એન્ડ ડ્રગિસ્ટ્સ (એઆઈઓસીડી) એ દાવો કર્યો છે કે આ સીરપ દેશમાં સપ્લાય કરવામાં આવી રહી નથી અને કંપની માત્ર તેની નિકાસ કરી રહી છે. હજુ પણ આ સીરપના કેટલાક સેમ્પલ પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવ્યા છે ત્યારે વાંચો તેની સાથે સંકળાયેલા મોટા અપડેટ્સ..
- નાના પશ્ચિમ આફ્રિકન દેશ ગામ્બિયામાં, ભારતીય કંપની દ્વારા કથિત રીતે બનાવેલ સીરપ પીવાથી 60 થી વધુ બાળકોની કિડની ફેલ થવાથી મૃત્યુ પામ્યા છે. આ પછી ધ ગેમ્બિયાએ આ સિરપ પાછું લેવા માટે ડોર ટુ ડોર અભિયાન શરૂ કર્યું છે. ગેમ્બિયાના આરોગ્ય વિભાગે જણાવ્યું હતું કે આ સીરપમાં નોંધપાત્ર પ્રમાણમાં ઝેરી તત્ત્વો હતા, જેની બાળકોની કિડની પર પ્રતિકૂળ અસર થઈ હતી અને તેના કારણે તેનું સેવન કરનારા 66 બાળકોના મોત થયા હતા.
- ગેમ્બિયાના આરોગ્ય વિભાગે બાળકો બીમાર પડ્યા અને મૃત્યુ પામ્યા પછી લીધેલી દવાઓની તપાસ કરી. આરોગ્ય વિભાગે 23 સેમ્પલની તપાસ કરી હતી, જેમાં ચાર સેમ્પલમાં પૂરતા પ્રમાણમાં ઝેરી તત્ત્વો મળી આવ્યા હતા. જો કે, ભારત સરકારે ગેમ્બિયાના આરોગ્ય વિભાગના દાવાને સમર્થન આપ્યું નથી અને રિપોર્ટની રાહ જોવાઈ રહી છે.
- દરમિયાન, હરિયાણાની ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની દ્વારા મેન્યુફેક્ચરિંગ સિરપની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે. હરિયાણાના આરોગ્ય પ્રધાન અનિલ વિજે જણાવ્યું હતું કે સોનેપત સ્થિત ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની દ્વારા ઉત્પાદિત ચાર કફ સિરપ તપાસ માટે મોકલવામાં આવ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે આ કફ સિરપ કોલકાતાની સેન્ટ્રલ ફાર્માસ્યુટિકલ લેબોરેટરીમાં મોકલવામાં આવી છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનની ચેતવણી બાદ જ ડ્રગ કંટ્રોલર જનરલ ઓફ ઈન્ડિયાએ તેની તપાસ શરૂ કરી હતી.
- વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનના ચીફ ટેડ્રોસ અધાનમે આ સિરપને લઈને એલર્ટ જાહેર કર્યું હતું અને ચેતવણી આપી હતી કે આ બાળકોએ ચાર દવાઓ લીધી હતી, જેના કારણે તેઓ બીમાર પડ્યા હતા. WHOએ કહ્યું કે આ ચાર દવાઓ ભારતમાં ઉત્પાદિત કફ સિરપ છે.
- જો કે, WHO એ એક નિવેદન જારી કરીને સ્પષ્ટ કર્યું છે કે દૂષિત ઉત્પાદનો અત્યાર સુધી માત્ર ધ ગામ્બિયામાં જ મળી આવ્યા છે, તેથી તે અન્ય દેશોમાં વિતરિત કરી શકાય છે. WHO કંપની અને ડ્રગ રેગ્યુલેટર સાથે મળીને ભારતમાં ઝેરી દવાની તપાસ કરી રહી છે.
- એવી આશંકા હતી કે આ કફ સિરપ દેશમાં પણ સપ્લાય કરવામાં આવી રહી છે, પરંતુ ઓલ ઈન્ડિયા ઓર્ગેનાઈઝેશન ઓફ કેમિસ્ટ એન્ડ ડ્રગિસ્ટ્સ (AIOCD) એસોસિએશને આ વાતને નકારી કાઢી છે. કેમિસ્ટ એન્ડ ડ્રગિસ્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશને સ્પષ્ટતા કરી હતી કે આ કંપનીના કફ સિરપને સ્થાનિક સ્તરે સપ્લાય કરવાની મંજૂરી નથી અને તેઓ માત્ર તેની નિકાસ કરી રહ્યા છે. એસોસિએશને કહ્યું કે, તેમ છતાં, જો આ અંગે ભારતના ડ્રગ કંટ્રોલર જનરલ દ્વારા કોઈ માર્ગદર્શિકા જારી કરવામાં આવશે, તો તેનું પાલન કરવામાં આવશે.
- ડબ્લ્યુએચઓ મેડિકલ પ્રોડક્ટ એલર્ટ ચાર સબસ્ટાન્ડર્ડ પ્રોડક્ટ્સ માટે જારી કરવામાં આવી છે જેને સપ્ટેમ્બર 2022માં ધ ગેમ્બિયામાં ફ્લેગ કરવામાં આવ્યા હતા. ગેમ્બિયન સરકારે બાદમાં WHOને આ અંગે જાણ કરી હતી. આ ચાર પ્રોડક્ટ્સ ભારતીય કંપની મેડન ફાર્માસ્યુટિકલ્સ લિમિટેડ દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. તેમાં પ્રોમેથાઝીન ઓરલ સોલ્યુશન, કોફેક્સમેલીન બેબી કફ સીરપ, મેકોફ બેબી કફ સીરપ અને મેગ્રીપ એન કોલ્ડ સીરપનો સમાવેશ થાય છે.
- સત્તાવાર સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, UN આરોગ્ય એજન્સીએ હજુ સુધી ભારતના સેન્ટ્રલ ડ્રગ્સ સ્ટાન્ડર્ડ કંટ્રોલ ઓર્ગેનાઈઝેશન (CDSCO) સાથે પ્રોડક્ટના લેબલ્સ અને અન્ય માહિતી શેર કરી નથી, જેથી તે નિશ્ચિતપણે કહી શકાય કે તેનું ઉત્પાદન ક્યાં થયું છે.
- જો કે, ઉપલબ્ધ માહિતીના આધારે, સીડીએસસીઓએ પણ હરિયાણામાં અધિકારીઓ સાથે તેના સ્તરે તપાસ શરૂ કરી છે. જો આરોપો સાચા સાબિત થશે, તો કંપની સામે તમામ જરૂરી પગલાં લેવામાં આવશે, એમ સૂત્રએ જણાવ્યું હતું.
- પ્રારંભિક તપાસના આધારે, સીડીએસસીઓના એક સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે મેડન ફાર્માસ્યુટિકલ લિમિટેડ, જે રાજ્યના ડ્રગ કંટ્રોલર દ્વારા લાઇસન્સ ધરાવે છે, તેણે તે દવાઓનું ઉત્પાદન કર્યું છે. કંપની પાસે તેના મેન્યુફેક્ચરિંગ લાઇસન્સ પણ છે. આ કપ સીરપ, જોકે, માત્ર ધ ગામ્બિયામાં જ નિકાસ કરવામાં આવે છે અને તેને દેશમાં સપ્લાય કરવાની મંજૂરી નથી.
- એક સત્તાવાર સૂત્રના જણાવ્યા અનુસાર, વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાએ 29 સપ્ટેમ્બરે ભારતના ડ્રગ કંટ્રોલર જનરલને જાણ કરી હતી કે તે આ સંબંધમાં ધ ગામ્બિયાને તકનીકી સહાય પૂરી પાડી રહી છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર દવાઓની આયાત કરનારા દેશો તેના ઉપયોગને મંજૂરી આપતા પહેલા તેની ગુણવત્તા તપાસે છે.
- બાળકોના મૃત્યુ પછી, ગેમ્બિયાના આરોગ્ય વિભાગનો દાવો છે કે આવા 23 નમૂનાઓનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાંથી ચારમાં આરોગ્ય માટે હાનિકારક ડાયેથિલિન ગ્લાયકોલ અને ઇથિલિન ગ્લાયકોલના નિશાન મળી આવ્યા હતા.