આદિવાસી યુવાનોની ડિજિટલ કનેક્ટિવિટી દેશના અન્ય સ્થળોની તુલનામાં નોંધપાત્ર રીતે ઓછી છે. જો કે, તકનીકી પ્રગતિ આદિવાસી યુવાનો માટે આશા લાવી રહી છે. લેહ જિલ્લાની બોટ જનજાતિની 27 વર્ષીય સ્કલઝાંગ ડોલ્મા એવા ઘણા લોકોમાંની એક છે જેમણે ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને પોતાનું જીવન બદલી નાખ્યું.
34,000 મીટરની ઉંચાઈએ બરફથી ઢંકાયેલી પર્વતમાળાઓના શિખરોની વચ્ચે એક નાનકડા ગામ ‘તુનાહ’માં ઉછરેલા, સ્કાલઝાંગને ડિજિટલ મીડિયા અને ઈન્ટરનેટની મર્યાદિત ઍક્સેસ હતી. ડિજિટલ અને સામાજિક બાકાત, ત્યાં તેણીને દૃષ્ટિકોણ વ્યક્ત કરવા, અનુભવો શેર કરવા અને વિશ્વ સાથે વાતચીત કરવા માટે પ્રતિબંધિત કરી.
રાષ્ટ્રીય સ્તરની બોક્સિંગમાં ભાગ લેનાર અને લદ્દાખમાં નેશનલ અલ્ટ્રા મેરેથોનમાં ભાગ લેનારી એક રમતવીર, જોકે, એક મોટી સર્જરીને કારણે તેણે રમવાનું બંધ કરવું પડ્યું. ત્યારે તેણીને આદિજાતિ બાબતોના મંત્રાલય અને ફેસબુક (નાઉ મેટા) ના GOAL પ્રોગ્રામ વિશે જાણ થઈ. “તેણે આપેલી તક મેં ઝડપી લીધી. આ સાથે, આદિવાસી સમુદાયોના યુવાનો ડિજિટલ રીતે કુશળ અને સશક્ત બને છે,” સ્કલઝાંગે જણાવ્યું હતું.
ધ ગોઇંગ ઓનલાઈન એઝ લીડર્સ (GOAL) એ મેટા અને આદિજાતિ બાબતોના મંત્રાલય દ્વારા એક હકારાત્મક એક્શન પ્રોગ્રામ છે જેનો ઉદ્દેશ્ય આદિવાસી યુવાનોને તેમની ડિજિટલ સાક્ષરતા અને આંતરવ્યક્તિત્વ કૌશલ્યોને વધારવા માટે માર્ગદર્શન આપવાનો છે. તે 15 મે, 2020 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, આદિવાસી યુવાનોને તેમની જન્મજાત પ્રતિભાઓને શોધવામાં મદદ કરવા માટે, જે તેમના વ્યક્તિગત વિકાસ તરફ દોરી જાય છે તેમજ તેમને સમાજમાં યોગદાન આપી શકે છે.
“હું આ ગોલ પ્રોગ્રામ દ્વારા મારા માર્ગદર્શક ઇશ્તિયાક અલીને મળ્યો. તેણે મને અંગ્રેજી અને હિન્દી બોલવા, આત્મવિશ્વાસ નિર્માણ, નેતૃત્વ અને ઉદ્યોગસાહસિક કૌશલ્યોના વિકાસ જેવી વિવિધ કુશળતામાં મદદ કરી. તેણીની સંસ્કૃતિની જાળવણી અને જાગૃતિ ફેલાવવાનો દૃષ્ટિકોણ.
જ્યારે પૂછવામાં આવ્યું કે ડિજિટલ સાક્ષરતાએ તેમનું જીવન કેવી રીતે બદલી નાખ્યું, ત્યારે ડોલ્માએ કહ્યું ” GOAL પ્રોગ્રામે મને લમસ્તાન યંગ એસોસિએશન નામનું મારું પોતાનું સાહસ બનાવવામાં મદદ કરી છે. આજે મારા ગામમાં દરેક ઘરમાંથી ઓછામાં ઓછી એક વ્યક્તિ આ એસોસિએશનનો ભાગ બની છે અને અમે બધા શેર કરીએ છીએ અને એકબીજાને અમારી કુશળતા શીખવો.”
“જ્યારે મારા ગામમાં મારા દાદા જેવા કારીગરો સંગીતનાં સાધનો અને તેમની પરંપરાગત ટોપીઓ ‘સેરટોટ’ બનાવે છે, ત્યારે મહિલાઓ તેમની વણાટ અને ગૂંથણની કુશળતા માટે વધુ જાણીતી છે. અમે હવે આ કાર્યને વિશ્વ સમક્ષ પ્રદર્શિત કરી શકીએ છીએ,” તેણીએ ઉમેર્યું.
Skalzang તેના Facebook પેજ પર તેના સમુદાયની માહિતી, ફોટા અને વીડિયો શેર કરે છે. તેણીને પોસ્ટ્સ પર લાઇક્સ અને ટિપ્પણીઓ મોટાભાગે લદ્દાખ પ્રદેશના વપરાશકર્તાઓની સાથે, કાઉન્ટીના અન્ય ભાગોના કેટલાક વપરાશકર્તાઓ તરફથી પ્રાપ્ત થઈ રહી છે. તેણીએ તેના પૃષ્ઠ પર પરંપરાગત સંગીતનાં સાધન ડ્રામિન માટે કેટલીક વ્યક્તિગત વેચાણની પૂછપરછ પણ પ્રાપ્ત કરી છે.
આ પ્રોગ્રામે આદિવાસી યુવાનોને ડિજિટલ મોડ દ્વારા માર્ગદર્શન પૂરું પાડ્યું હતું જેમાં ડિજિટલ સાક્ષરતા, જીવન કૌશલ્ય અને નેતૃત્વ અને કૃષિ, કલા અને સંસ્કૃતિ, હસ્તકલા અને કાપડ, આરોગ્ય, પોષણ જેવા ક્ષેત્રોમાં નેતૃત્વ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા સહિતના ત્રણ મુખ્ય ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું. તેના પ્રથમ તબક્કામાં, પ્રોગ્રામે દેશભરમાંથી 167 આદિવાસી યુવાનોને તાલીમ આપી અને કૌશલ્યોમાં સુધારો કર્યો. તાજેતરમાં MoTA અને Meta એ GOAL 2.0 લૉન્ચ કર્યું છે જેનો હેતુ ભારતભરના આદિવાસી સમુદાયોમાંથી 10 લાખ મહિલાઓ અને સ્કાલઝાંગ જેવા યુવાનોને ડિજિટલી સશક્તિકરણ કરવાનો છે.
સ્કાલઝાંગે જમ્મુ યુનિવર્સિટીમાંથી સ્નાતક અને નેશનલ સિક્યોરિટી સ્ટડીઝમાં સેન્ટ્રલ યુનિવર્સિટી ઓફ જમ્મુમાંથી પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન પૂર્ણ કર્યું. તાજેતરમાં જ તેણીની લદ્દાખ પોલીસમાં કોન્સ્ટેબલ પદ માટે પસંદગી કરવામાં આવી છે. “ભવિષ્યમાં, હું ઇચ્છું છું કે માત્ર સિક્કિમ અને જમ્મુ અને કાશ્મીરના સમુદાયો જ પ્રેરિત ન થાય, પરંતુ વિશ્વના સૌથી દૂરના ખૂણામાં રહેતા દેશભરના યુવાનો અને મહિલાઓ પણ મારી વાર્તા સાંભળે અને ડિજિટલ પ્લેટફોર્મની સાચી સંભાવનાનો અહેસાસ કરે,” તેણીએ ઉમેર્યું.
બધા વાંચો નવીનતમ શિક્ષણ સમાચાર અહીં
