તમિલનાડુ વન વિભાગ તેના કર્મચારીઓને ક્ષીણ થઈ ગયેલા ઘાસના મેદાનોને પુનઃસ્થાપિત કરવા તાલીમ આપે છે

કોઈમ્બતુર જિલ્લામાં સ્વાદિષ્ટ ઘાસની પ્રજાતિઓના બીજ સંગ્રહ અને પ્રચારની પદ્ધતિઓ પર હાથથી તાલીમ લઈ રહેલા વન વિભાગના કર્મચારીઓ. | ફોટો ક્રેડિટ: વિશેષ વ્યવસ્થા

જ્યારે જંગલમાં સ્વાદિષ્ટ ઘાસચારાની અછતને હાથી જેવા જંગલી પ્રાણીઓ કૃષિ પાકની શોધ માટે જવાબદાર ઠેરવવામાં આવે છે, ત્યારે તમિલનાડુ વન વિભાગ ક્ષીણ થતા ઘાસના મેદાનોની સ્થિતિને ઉલટાવી લેવા માટે તૈયારી કરી રહ્યું છે.

વિભાગે, ઘાસચારો પાક વિભાગ, તમિલનાડુ કૃષિ યુનિવર્સિટી (TNAU), અને ફોરેસ્ટ કોલેજ એન્ડ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (FC&RI), મેટ્ટુપલયમ સાથે મળીને ‘મેઇપુલમ’ નામનો એક પ્રોજેક્ટ શરૂ કર્યો છે, જે હેઠળ 10 દેશી ઘાસનું વાવેતર કરવામાં આવશે. વિવિધ પ્રચાર પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને અધોગતિગ્રસ્ત જંગલ વિસ્તારોમાં.

તમિલનાડુ બાયોડાયવર્સિટી કન્ઝર્વેશન એન્ડ ગ્રીનિંગ પ્રોજેક્ટ ફોર ક્લાઈમેટ ચેન્જ રિસ્પોન્સ (TBGPCCR) પહેલને અમલમાં મૂકશે જેનો હેતુ પ્રથમ તબક્કામાં ₹2.66 કરોડના ખર્ચે 22 વન વિભાગોમાં 520 હેક્ટર જંગલોને પુનઃસ્થાપિત કરવાનો છે.

I. અનવર્દીન, અધિક વન સંરક્ષક અને TBGPCCR ના મુખ્ય પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટરના જણાવ્યા અનુસાર, 10 ઘાસની પ્રજાતિઓને ઓળખવા, તેમના બીજ એકત્રિત કરવા અને વિવિધ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરીને તેનો પ્રચાર કરવા માટે વિભાગના ક્ષેત્રીય કર્મચારીઓને હાથથી તાલીમ આપવામાં આવી રહી છે. પહેલ હેઠળ, વર્ષ 2022-23 માટેના કામો માટે પ્રતિ હેક્ટર ₹51,155ના ભંડોળની ફાળવણી કરવામાં આવશે.

“ગુણાકાર માટે પસંદ કરેલ 10 ઘાસની પ્રજાતિઓ પુનઃસંગ્રહ માટે પસંદ કરાયેલા લગભગ તમામ જંગલ વિસ્તારોમાં ઉગાડવામાં આવે છે. આ પ્રજાતિઓ હાથી, ગૌર અને હરણ સહિત વિવિધ શાકાહારીઓ માટે સ્વાદિષ્ટ છે. તેઓ સરળતાથી ગુણાકાર પણ કરે છે,” FC&RI ખાતે ફોરેસ્ટ પ્રોડક્ટ્સ અને વાઇલ્ડલાઇફ વિભાગના કે. બારાનિધરને જણાવ્યું હતું.

તેમના મતે, લૅન્ટાના કેમરા, સેન્ના સ્પેક્ટેબિલિસ, પ્રોસોપિસ જુલીફ્લોરા અને પાર્થેનિયમ જેવી આક્રમક પ્રજાતિઓનો ફેલાવો એ જંગલોમાં મૂળ ઘાસના અધોગતિનું મુખ્ય કારણ છે.

“હવે, વન વિભાગ એક ખાસ પ્રોજેક્ટ હેઠળ આ આક્રમક પ્રજાતિઓને જંગલોમાંથી દૂર કરી રહ્યું છે. એકવાર જંગલનો એક ભાગ આ આક્રમક પ્રજાતિઓથી સાફ થઈ જાય, ત્યાં સ્થાનિક ઘાસનો પરિચય થઈ શકે છે,” શ્રી બારાનિધરને જણાવ્યું હતું.

TNAU અને FC&RI ના નિષ્ણાતો વન વિભાગના કર્મચારીઓને વિવિધ વાવેતર પદ્ધતિઓ શીખવે છે જેમ કે બ્રોડકાસ્ટ સીડીંગ અથવા બીજ વાવવા, કાપલીઓ અને ગુચ્છોમાં ઘાસ રોપવું.