2 જુલાઈના રોજ મણિપુરના ચુરાચંદપુર અને બિષ્ણુપુર જિલ્લાની સીમા પર 31 વર્ષીય આદિવાસી વ્યક્તિનો એક વીડિયો, જેનું માથું કાપી નાખવામાં આવ્યું હતું અને તેને સળગાવી દેવામાં આવ્યું હતું, તે શનિવારે સોશિયલ મીડિયા પર બહાર આવ્યું હતું.
એક પોલીસ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું હિન્દુ કે તેઓ વિડિયોનું વિશ્લેષણ કરી રહ્યા હતા અને આ કેસમાં હજુ સુધી કોઈની ધરપકડ કરવામાં આવી નથી.
વિડિયો ક્લિપમાં, ડેવિડ તુલર તરીકે ઓળખાતો વ્યક્તિ, થપ્પડ મારતો જોવા મળે છે અને તેની વંશીય ઓળખ વિશે પૂછવામાં આવે છે. કાળા કપડાં અને છદ્માવરણ ટ્રાઉઝર પહેરેલા પુરુષોનું એક જૂથ પૂછે છે કે શું તે હમર સમુદાયનો છે. પુરુષોના ચહેરા દેખાતા નથી.
જ્યારે તુલોર જવાબ આપે છે કે તે કોમ સમુદાયમાં મોટો થયો છે, ત્યારે તેને થપ્પડ મારવામાં આવે છે અને ફરીથી પૂછવામાં આવે છે કે શું તે હમર છે, જેનો તે હકારમાં જવાબ આપે છે.
તે જ દિવસે તુલોરની હત્યા ચુરાચંદપુર જિલ્લામાં તેના ગામ ચિંગલાંગમેઈમાં મળી આવી હતી. કપાયેલું માથું વાંસની વાડ પર પ્રદર્શનમાં મૂકવામાં આવ્યું હતું અને શરીરને બાળી નાખવામાં આવ્યું હતું.
તેના પિતા લાલખુમલીન દ્વારા 1 ઓગસ્ટના રોજ નેશનલ હ્યુમન રાઈટ્સ કમિશન (NHRC)માં નોંધાવવામાં આવેલી ફરિયાદ મુજબ, રાજ્ય પોલીસની આગેવાની હેઠળ જાગ્રત જૂથ આરમબાઈ ટેન્ગોલ અને મેતેઈ લીપુનના સભ્યો હોવાની શંકાસ્પદ પુરુષોનું એક જૂથ ચિંગલાંગમેઈ પહોંચ્યું હતું. અને કુકી-ઝોમી-હમર આદિવાસી લોકોને શોધવાનું શરૂ કર્યું. તુલર, જે ઘરે હતો, તેને જૂથ દ્વારા પકડવામાં આવ્યો હતો, ત્યારબાદ તેને ત્રાસ આપીને મારી નાખવામાં આવ્યો હતો, ફરિયાદમાં વાંચ્યું હતું.
જ્યારે ઝો વંશીય આદિજાતિમાં કુકી-ઝોમી-હમાર સમુદાયનો સમાવેશ થાય છે, ત્યારે કોમ એ મણિપુરમાં સૌથી નાના આદિવાસી સમુદાયોમાંનો એક છે.
ધ હિન્દુએ અહેવાલ આપ્યો હતો કે તે જ દિવસે ત્રણ મેઇટી પુરુષોની પણ હત્યા કરવામાં આવી હતી. બિષ્ણુપુરના પોલીસ અધિક્ષક હેસનમ બલરામ સિંહે જણાવ્યું હતું કે 2 જુલાઈના રોજ સવારે લગભગ 12.05 વાગ્યે, ખુજુમા તાબી, એક મીતેઈ ગામ નજીક ગ્રામજનો દ્વારા સ્થાપિત બંકરો પર સશસ્ત્ર બદમાશો દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો.
તેમણે કહ્યું કે આ ઘટના બાદ મોટી સંખ્યામાં ઉશ્કેરાયેલા લોકો બહાર આવ્યા અને ચુરાચંદપુર જિલ્લામાં નજીકના કુકી-ઝો ગામોમાં ધસી ગયા.
સ્થાનિક લોકો ત્રણેય મૃતદેહોને કુંબીના ધારાસભ્ય સનસમ પ્રેમચંદ્ર સિંહના ઘરે લઈ ગયા. તે જ દિવસે મુખ્યમંત્રી એન. બિરેન સિંહે પણ આ વિસ્તારની મુલાકાત લીધી હતી.
ઈન્ડીજીનિયસ ટ્રાઈબલ લીડર્સ ફોરમ (આઈટીએલએફ), જો કે તે સમયે કહ્યું હતું કે કુકી-ઝો આદિવાસી ગામો પર પહેલા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો.
જ્યારે ચુરાચંદપુરનો પહાડી જિલ્લો કુકી-ઝો સમુદાયનું વર્ચસ્વ ધરાવે છે, જ્યારે ખીણમાં આવેલ બિષ્ણુપુર મેઇતેઈનું પ્રભુત્વ ધરાવે છે. રાજ્યમાં 3 મેના રોજ હિંસા ફાટી નીકળી ત્યારથી આંતર-જિલ્લા સીમા અથવા “બફર ઝોન” એ બે સમુદાયો વચ્ચે વારંવાર અથડામણો જોવા મળી છે. 3 મેથી રાજ્યભરમાં ઓછામાં ઓછા 175 લોકો માર્યા ગયા છે જ્યારે કુકી અને મેઇટી વચ્ચે વંશીય હિંસા થઈ છે. રાજ્યમાં સમુદાયો ફાટી નીકળ્યા.