કર્ણાટકની હાઈકોર્ટે હમ્પીમાં ઉગરા નરસિમ્હા અને બદાવિલિંગ મંદિરોના સંરક્ષિત સ્મારકોની નજીક બ્યુટીફિકેશન અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુધારણા માટે લગભગ સાત એકર જમીનના સંપાદનને ફગાવી દીધો છે.
અદાલતે જણાવ્યું હતું કે જમીન સંપાદન અધિનિયમ, 1894 ની કલમ 5A, જે વાંધા સાંભળવાનું ફરજિયાત છે, તે કાયદાની કલમ 17 હેઠળ તાકીદની જોગવાઈનો ઉપયોગ કરીને જમીન સંપાદન કરવાની રાજ્ય સરકારની કાર્યવાહી કલંકિત હતી. માલા વફાદારઅને તેથી, સંપાદન ગેરકાયદેસર હતું.
ન્યાયાધીશ સચિન શંકર મગદુમે 2007માં હોસાપેટે તાલુકાના કૃષ્ણપુર અને કમલાપુર ગામોના વિવિધ સર્વે નંબરોમાં જમીન સંપાદન અંગે પ્રશ્ન ઉઠાવતી નિદાશેશી વીરન્ના અને અન્યો દ્વારા દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીઓને મંજૂરી આપતાં આદેશ આપ્યો હતો. દાવાઓના પ્રથમ રાઉન્ડ પછી અરજીઓને નવેસરથી વિચારણા માટે હાઇકોર્ટમાં પાછી મોકલવામાં આવી હતી, જેમાં હાઇકોર્ટે 2005-06ની સંપાદન સૂચનાઓમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
‘પુષ્ટિ કરવા માટે કોઈ સામગ્રી નથી’
“આવા અધિકારક્ષેત્રનો ઉપયોગ કરવા માટે, અધિકારીઓએ કાયદાની આવશ્યકતાઓનું સખતપણે પાલન કરવું આવશ્યક છે. હાલના કેસમાં, તાકીદની કલમ લાગુ કરવા માટે રાજ્યની કાર્યવાહીને સાબિત કરવા માટે સંપૂર્ણપણે કોઈ સામગ્રી નથી,” કોર્ટે અવલોકન કર્યું.
રેકોર્ડ પરની સામગ્રીની તપાસ કરવા પર, કોર્ટે કહ્યું કે “આ કોર્ટ એ વાતથી વધુ સંતુષ્ટ છે કે અધિનિયમની કલમ 17 હેઠળ સરકારને આપવામાં આવેલી સત્તાનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો નથી… રાજ્ય દ્વારા મૂકવામાં આવેલી સામગ્રી મળી નથી. અધિનિયમની કલમ 17(4) હેઠળ તેમની કાર્યવાહીને યોગ્ય ઠેરવવા માટે સંતોષકારક.”
શું સરકાર. જણાવ્યું હતું
જ્યારે કેન્દ્ર સરકારના પુરાતત્વ વિભાગે દાવો કર્યો હતો કે શિલ્પો અને કોતરણીના અસ્તિત્વની ચકાસણી માટે અને આ સ્મારકોની આસપાસ બ્યુટિફિકેશન અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સુધારણા માટે જમીનના આ પાર્સલની જરૂર છે, ત્યારે રાજ્ય સરકારે કહ્યું હતું કે યોગ્ય ઍક્સેસ પ્રદાન કરવા માટે જમીનની જરૂર છે. સ્મારકો સુધી પહોંચવા કારણ કે અરજદારોની જમીનના પાર્સલ પ્રવેશને અવરોધે છે.
અરજદારોને તેમનો વાંધો દાખલ કરીને સાંભળવા માટે હકદાર છે કારણ કે રાષ્ટ્રીય સ્મારકોના બ્યુટિફિકેશન માટે જમીનના પાર્સલ સંપાદિત કરવામાં આવી રહ્યા છે જેના માટે તેઓ તાત્કાલિક કલમનો ઉપયોગ કરીને સંપાદિત કરી શકાતા નથી, કોર્ટે જણાવ્યું હતું.