દ્વારા પ્રકાશિત: નિબંધ વિનોદ
છેલ્લું અપડેટ: નવેમ્બર 04, 2023, 08:00 IST
દિવાળી 2023: શાળાના બાળકો બીકાનેરમાં ઈકો ફ્રેન્ડલી દીપાવલી ઉજવવા માટે જાગૃતિ અભિયાનમાં ભાગ લે છે. (તસવીરઃ પીટીઆઈ ફાઈલ)
દિવાળી 2023: વાયુ પ્રદૂષણના મુદ્દાએ ઘણા લોકોને દીપાવલીની ઉજવણી કરવાની રીતમાં ફેરફાર કરવા માટે પ્રેરિત કર્યા છે, તેને વધુ ટકાઉ બનાવવા માટે.
દીપાવલી અથવા દિવાળી, રોશનીનો ખૂબ જ પ્રિય તહેવાર 12 નવેમ્બર, 2023 ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. દર વર્ષે ભારતના સૌથી અપેક્ષિત તહેવારની પૂર્વે ઘરોને ચમકદાર રોશની અથવા રંગોળીઓથી સજાવવામાં આવે છે, ફટાકડા ફોડીને અને પ્રિયજનો વચ્ચે ભેટોની આપલે કરવામાં આવે છે. હવે ઘણા રાજ્યોમાં દિવાળી તાશ પાર્ટી અથવા ડાન્સ પાર્ટી જેવી નવી પરંપરાઓ પણ સામાન્ય બની ગઈ છે.
આ પણ વાંચો: હેપ્પી દિવાળી 2023: દીપાવલીની શુભેચ્છાઓ, છબીઓ, અવતરણો, સંદેશાઓ, દીપોત્સવ પર શેર કરવા માટે
જો કે, તાજેતરના વર્ષોમાં વાયુ પ્રદૂષણ, નકામા વસ્તુઓ અને કચરાના ઉત્પાદનના મુદ્દાએ ઘણા લોકોને આ તહેવારની ઉજવણી કરવાની રીત બદલવા માટે પ્રેરિત કર્યા છે, જેથી તે વધુ ટકાઉ બને. ઇકો-ફ્રેન્ડલી દિવાળીની ઉજવણી માટે અહીં કેટલીક ટિપ્સ આપી છે.
ફટાકડાને ના કહો
દિવાળીની ઉજવણીને પર્યાવરણ માટે બહેતર બનાવવા માટે સૌપ્રથમ અને સૌથી અગત્યની બાબત એ છે કે કોઈપણ પ્રકારના ફટાકડાનો ઉપયોગ નકારવો. અહેવાલો દર્શાવે છે કે ફટાકડાના વ્યાપક ઉપયોગને કારણે દિવાળીની નજીક એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ (AQI) બગડે છે.
આ પણ વાંચો: દિવાળી 2023: તમારે પ્રકાશના તહેવાર વિશે જાણવાની જરૂર છે – દીપાવલી, દીપોત્સવ
જો તમે ફટાકડાનો ઉપયોગ કરવા ઇચ્છતા હોવ તો નેશનલ એન્વાયર્નમેન્ટલ એન્ડ એન્જિનિયરિંગ રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ દ્વારા ડિઝાઇન કરાયેલા ‘ગ્રીન’ ફટાકડા પસંદ કરો. આ ‘ગ્રીન’ ફટાકડા ઓછા પ્રદૂષિત ઘટકો સાથે બનાવવામાં આવે છે અને નિયમિત ફટાકડાની સરખામણીમાં ઓછો અવાજ ઉત્સર્જન કરે છે.
ઇકો ફ્રેન્ડલી ભેટ આપો
ઓર્ગેનિક અથવા ઇકો-ફ્રેન્ડલી સામગ્રીથી બનેલી ભેટ પસંદ કરો. પ્લાસ્ટિક ગિફ્ટ રેપરનો ઉપયોગ કરવાને બદલે રિસાયકલ કરેલા રેપિંગ પેપરનો ઉપયોગ કરો અથવા તમારી ભેટને પેક કરવા માટે અખબારોનો ઉપયોગ કરો. ભેટ આપતી વખતે પણ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. બિનઉપયોગી અથવા ફરજિયાત ભેટો આપવાનું ટાળો જે પ્રાપ્તકર્તા દ્વારા બિનઉપયોગી રહેશે. તમારા પ્રિયજનોને પૂછવું વધુ સારું છે કે તેઓ શું ઇચ્છે છે. તમે તેમને ફક્ત ભેટ કાર્ડ અથવા પૈસા અથવા છોડ પણ આપી શકો છો.
જૂની વસ્તુઓનું દાન કરો
દિવાળી એ ઊંડી સફાઈ કરવાનો અને વસ્તુઓને ફેંકી દેવાનો પણ સમય છે જે તમને સેવા આપતી નથી. જો કે, તમારી બિનઉપયોગી વસ્તુઓને લેન્ડફિલમાં ઉમેરવાને બદલે, તમે તેને દાન કરી શકો છો અને આ વસ્તુઓને નવું જીવન આપી શકો છો. ત્યાં બિનનફાકારક છે જે જૂના કપડાં અને પગરખાં સ્વીકારે છે. તમે કર્મા રિસાયક્લિંગ અને એક્સ્ટ્રા કાર્બન જેવી સંસ્થાઓને જૂના ઉપકરણો અથવા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ આપી શકો છો. સામગ્રીને અલગ કરવાની અને તેને દાન આપવાની પ્રક્રિયા સમય માંગી લે તેવી પણ આખરે પરિપૂર્ણ થઈ શકે છે.
કુદરતી વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરીને રંગોળી બનાવો
રાસાયણિક રંગોને કુદરતી ઘટકો જેમ કે ગુલાબની પાંખડીઓ અને મેરીગોલ્ડ્સથી બદલો. ફૂલો, લોટ, રોલી, હળદર અને પાંદડા જેવી વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરતી પરંપરાગત રંગોળી બનાવવાની તકનીકોને અપનાવો. કૃત્રિમ રંગોથી બનેલી રંગોળીઓ વધુ વાઇબ્રેન્ટ દેખાઈ શકે છે પરંતુ આ રંગો દિવાળી પછી ધોવાઈ જાય પછી આખરે માટી અને પાણીના ટેબલ/ભૂગર્ભજળના સ્તરને દૂષિત કરે છે.