પાલકનું વાવેતર જાન્યુઆરી, જૂન, સપ્ટેમ્બર, ઓક્ટોબરમાં કરી શકાય છે. આ સમયે વાવેલી પાલક સારી ઉપજ આપે છે. એક હેક્ટરમાં લગભગ 30 થી 32 કિલો બીજ રોપવામાં આવે છે. અને લગભગ 30 દિવસમાં પાલક લણણી માટે તૈયાર થઈ જાય છે.
Image Credit source: TV9 Digital
હરદોઈમાં પાલકની ખેતીથી (Agriculture) ખેડૂતો માટે આર્થિક પ્રગતિના માર્ગો ખુલી રહ્યા છે. તેની ખેતી દ્વારા ખેડૂતો (Farmers) લાખો રૂપિયાની કમાણી કરી રહ્યા છે. હરદોઈના મોહન પુરવાના રહેવાસી ખેડૂત આકાશદીપે જણાવ્યું કે તે તેના પિતાના સમયથી પરંપરાગત ખેતીમાં હાથ અજમાવી રહ્યો હતો. પરંતુ તેઓ ખર્ચના હિસાબે કમાણી કરતા નથી, તેમને ઓછો નફો મળી રહ્યો હતો. પરંતુ તેમણે લખનૌમાં એક સેમિનાર દરમિયાન પાલકની ખેતી વિશે જાણ્યું હતું.
જે બાદ તેણે પાલકની ખેતી શરૂ કરી. તેઓ છેલ્લા 3 વર્ષથી પાલકની ખેતી કરે છે. પાલક ઓછા ખર્ચે વધુ નફાકારક પાક સાબિત થઈ રહ્યો છે અને ખેતરમાં લીલોતરી પાક જોઈ ખેડૂતનું હૈયું ખુશ થઈ ગયું છે. ખેડૂત આકાશદીપે જણાવ્યું કે આ એક રોકડિયો પાક છે જે ખેડૂતની આર્થિક સ્થિતિને મજબૂત બનાવે છે અને એક મહિનામાં લગભગ 3 વખત પાક લેવામાં આવે છે. જેના કારણે ખેડૂતના ખિસ્સામાં હંમેશા પૈસા રહે છે અને તેને પૈસાની કમી નથી લાગતી.
પીએમ કિસાન યોજનામાંથી મળેલી રકમથી ખેતી શરૂ કરી
ખેડૂતે જણાવ્યું કે લગભગ 1 હેક્ટરમાં પાલકની વાવણી કરીને તેને સારો નફો મળી રહ્યો છે. તેણે કહ્યું કે તે જૂનમાં વાવેલી પાલકની સાતમી વખત લણણી કરી રહ્યો છે. તેમણે લગભગ 50 ક્વિન્ટલ પાલક બજારમાં મોકલી છે. ખેડૂતે જણાવ્યું કે કિસાન સન્માન નિધિમાંથી મળેલી રકમથી તેણે પહેલીવાર પાલકનું ઉત્પાદન શરૂ કર્યું હતું.
નજીકના ખેડૂતો પણ પ્રેરણા લઈ રહ્યા છે
તેમણે કહ્યું કે અદ્યતન તકનીકો દ્વારા કરવામાં આવતી ખેતીમાંથી ઘણો નફો થઈ રહ્યો છે. ખેડૂતે જણાવ્યું કે હવે નજીકના ખેડૂતો પણ પાલકનો પાક જોઈને પાલક કરી રહ્યા છે. ખેતરમાં સેન્દ્રીય ખાતરનો અભાવ પણ પાલકની ખેતીથી દૂર થાય છે. હરદોઈ જિલ્લા બાગાયત અધિકારી સુરેશ કુમારે જણાવ્યું કે પાલકના બીજની સારવાર કર્યા બાદ બીજને 1 ઈંચથી વધુ ઊંડાઈએ વાવવામાં આવે છે. છોડ વચ્ચેનું અંતર લગભગ 7 ઇંચ રાખવામાં આવે છે. બીજ વાવ્યા પછી તરત જ સાંજે ખેતરમાં સિંચાઈ કરવામાં આવે છે.
30 દિવસમાં લણણી માટે તૈયાર
પાલકનું વાવેતર જાન્યુઆરી, જૂન, સપ્ટેમ્બર ઓક્ટોબરમાં કરી શકાય છે. આ સમયે વાવેલી પાલક સારી ઉપજ આપે છે. એક હેક્ટરમાં લગભગ 30 થી 32 કિલો બીજ રોપવામાં આવે છે અને લગભગ 30 દિવસમાં પાલક લણણી માટે તૈયાર થઈ જાય છે. નાઈટ્રોજન, ફોસ્ફરસ અને પોટાશનો ઉપયોગ પાલકની ખેતી કરવા માટે થાય છે. હાલના સમયમાં ખેડૂતો ટપક પદ્ધતિથી સ્લરી બનાવી જરૂરિયાત મુજબ ખેતરમાં ખાતર અને પાણી આપી રહ્યા છે.
પાલકની ખેતી માટે જમીનનું pH મૂલ્ય
તે પાક માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થઈ રહ્યું છે અને તેને વધારે પાણીની જરૂર પડતી નથી. પાલકનો પાક ઉગાડવા માટે માટીનું pH 7 સારું માનવામાં આવે છે. ડ્રેનેજ સિસ્ટમથી આપણે પાલકનો સારો પાક મેળવી શકીએ છીએ. જિલ્લા બાગાયત અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે પાલકના છોડના મૂળ પૂરતા પ્રમાણમાં ઊંડા જાય છે. તેથી ખેતર બનાવતી વખતે ઊંડે ખેડાણ કરીને જમીનને બારીક કરવી જરૂરી છે.
પાલક ખાવાના ફાયદા
ડૉ.શેર સિંહે જણાવ્યું કે પાલક માનવ શરીર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક અને પૌષ્ટિક ખોરાક છે. પાલક શરીરની ડાયાબિટીસને કંટ્રોલ કરવાની ક્ષમતા વધારે છે. તણાવ ઓછો કરે છે અને પાલકમાં હાજર પોટેશિયમ શરીરમાં સોડિયમની માત્રાને નિયંત્રિત કરે છે. પાલક કબજિયાત, પેટની બીમારીઓ, એનિમિયાને દૂર કરે છે અને સૌથી મોટી વાત એ છે કે પાલક આયર્નનો સૌથી મોટો સ્ત્રોત છે. ખેતીના સમાચાર અહીં વાંચો.