મુખ્ય પ્રધાન હેમંત સોરેને સોમવારે ઝારખંડની બહુપ્રતીક્ષિત અબુઆ બીર અબુઆ ડિશોમ ઝુંબેશ શરૂ કરી હતી, જેના હેઠળ જંગલ પર નિર્ભર આદિવાસીઓને વન અધિકાર લીઝ આપવામાં આવશે.
આ યોજના રાંચીમાં અનુસૂચિત જનજાતિ, અનુસૂચિત જાતિ, લઘુમતી અને પછાત વર્ગ કલ્યાણ વિભાગ દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં વન અધિકાર અધિનિયમ, 2006 હેઠળ શરૂ કરવામાં આવી હતી. શ્રીએ ઝુંબેશની જાહેરાત નિમિત્તે ડ્રમ વગાડ્યું.
આ ઝુંબેશ હેઠળ, રાજ્યના જંગલ વિસ્તારોમાં રહેતા આદિવાસી અને આદિવાસી સમુદાયો વચ્ચે મોટી સંખ્યામાં વન લીઝનું વિતરણ કરવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કરવામાં આવ્યો છે.
શ્રી સોરેને ટિપ્પણી કરી હતી કે ઝારખંડ દેશના અન્ય રાજ્યોથી સંપૂર્ણપણે અલગ છે અને તેની સંસ્કૃતિ, સભ્યતા અને રીતરિવાજો એક અલગ ઓળખ ધરાવે છે.
અધિકારોની અવગણના
ઝારખંડની ભૂતપૂર્વ સરકારો, મુખ્યત્વે ભાજપની આગેવાની હેઠળની સરકારો પર પ્રહાર કરતાં શ્રી સોરેને કહ્યું, “જે કામ વન અધિકાર અધિનિયમ, 2006 હેઠળ રાજ્યમાં ઘણા સમય પહેલા શરૂ થઈ જવું જોઈતું હતું, તે કામ આજે અમારી સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવી રહ્યું છે. ‘અબુઆ બીયર અબુઆ ડિશોમ અભિયાન’. વન અધિકાર અધિનિયમને અમલમાં આવ્યાને 17 થી 18 વર્ષ થઈ ગયા છે પરંતુ ઝારખંડમાં આ કાયદાની ગંભીરતાને ક્યારેય ધ્યાનમાં રાખવામાં આવી નથી અને તેની સંપૂર્ણ અવગણના કરવામાં આવી નથી.”
તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે રાજ્યમાં 80% લોકો ખેતી પર નિર્ભર છે અને તેમની સરકાર તેમને આ અભિયાન દ્વારા અધિકારો અને હક્કો આપી રહી છે. શ્રી સોરેને ધ્યાન દોર્યું કે ઝારખંડની રચનાના ઘણા વર્ષો પછી પણ, કોઈએ વન અધિકાર કાયદાની જોગવાઈઓની ગંભીરતા પર ધ્યાન આપ્યું નથી.
જવાબદારી પર ભાર
શ્રી સોરેને એમ પણ કહ્યું હતું કે અધિકારીઓએ તેમની કાર્યશૈલીમાં ફેરફાર કરીને લોકોમાં એક ઉદાહરણ સ્થાપિત કરવું જોઈએ.
“રાજ્યની ભૂગોળ અને અંદર ચાલી રહેલી વિકાસ પ્રવૃત્તિઓ આવનારા દિવસોમાં સંઘર્ષની સ્થિતિ સર્જશે. હાલમાં ખેતીની જમીનમાંથી પણ કોલસો કાઢવામાં આવે છે. આજે નહીં તો કાલે ખનીજ સંપત્તિ ખતમ થઈ જશે. ખાણકામ કરતી કંપનીઓ ખનિજ સંપત્તિ કાઢશે અને તેને એવી સ્થિતિમાં છોડી દેશે કે જેનો ખુલાસો કરવો મુશ્કેલ છે. તેથી, જિલ્લા સ્તરે અધિકારીઓએ તેમની ફરજો નિભાવવી જોઈએ, ”તેમણે સલાહ આપી.
તેમણે એમ પણ કહ્યું કે તેમને કાયદેસરના અધિકારો આપીને ગામડાઓમાં અતિક્રમણનો મુદ્દો રોકી શકાય છે.
“આદિવાસીઓ હતા [relocated] બ્રિટિશ લોકો દ્વારા વિવિધ સ્થળોએ ગયા જેથી તેઓ ખેતીનું કામ કરી શકે અને તેમના માટે વૃક્ષો વાવી શકે. આદિવાસી લોકોમાં જંગલો બચાવવાની ક્ષમતા છે. હું વન વિભાગને જંગલોને બચાવવા માટે વિશેષ કામ કરવા કહીશ. સિસ્ટમમાં તમને આપવામાં આવેલી જવાબદારીઓનું પાલન કરો. તમામ અધિકારીઓએ તેમની ભૂમિકા પ્રમાણિકતા અને કાર્ય પ્રત્યે પ્રતિબદ્ધતા સાથે નિભાવવી જોઈએ, ”તેમણે ઉમેર્યું.
