સોમવારે પલક્કડના સ્ટોકયાર્ડમાં કાપણી કરાયેલ ડાંગરને સૂકવીને પેક કરવામાં આવી રહી છે. રાજ્યમાં આ સિઝનની બીજી પાક લણણી પૂરજોશમાં ચાલી રહી છે. | ફોટો ક્રેડિટ: કેકે મુસ્તફાહ
રાજ્યમાં ડાંગરના ખેડૂતો જીવન ટકાવી રાખવા માટે ખાનગી ચોખાની મિલો તરફ વળ્યા છે કારણ કે પ્રથમ પાકમાં ઉપજેલા ડાંગરની ખરીદી અંગે અનિશ્ચિતતાઓ ચાલુ છે.
સરકાર બિન-પ્રતિબદ્ધ હોવાનું જણાય છે, અને ખેડૂતો સરકારના વલણને મત્સ્ય અને યુવા બાબતોના મંત્રી સાજી ચેરિયનની ટિપ્પણીમાં વાંચી શકે છે કે જ્યાં સુધી તમિલનાડુમાં ચોખા છે ત્યાં સુધી કેરળને કોઈ અસર કરશે નહીં.
મંત્રી ભડક્યા
“ખેડૂતો માટે આ એક મોટું અપમાન છે, ખાસ કરીને એવા સમયે જ્યારે તેઓ આબોહવા પરિવર્તન અને નાણાકીય અસ્થિરતાના દબાણ હેઠળ ઝઝૂમી રહ્યા છે. ખેડુતોને મદદ કરવા અને સાંત્વના આપવાના બદલે મંત્રી ઈજામાં અપમાન ઉમેરતા હતા,” દેશિયા કર્મકા સમાજ (ડીકેએસ) ના જનરલ સેક્રેટરી મુથલમથોડુ મણીએ જણાવ્યું હતું.
લગભગ 20% ખેડૂતોએ તેમના ડાંગરને સરકારી ખરીદી દ્વારા મેળવેલા ભાવ કરતાં ઘણી ઓછી કિંમતે ખાનગી ચોખા મિલોને વેચ્યા છે. જો સરકાર ડાંગરની ખરીદી કરે છે, તો ખેડૂતોને 28.20 રૂપિયા પ્રતિ કિલો મળશે. જો કે, પ્રાપ્તિ અંગેની અનિશ્ચિતતાને કારણે, સેંકડો ખેડૂતોએ તેમના ડાંગરને સીધા જ ખાનગી ચોખાની મિલોને ₹18 પ્રતિ કિલો જેટલા ઓછા ભાવે વેચ્યા હતા.
“તેમની પાસે વર્ચ્યુઅલ રીતે કોઈ વિકલ્પ નથી. ખેડૂતો માટે હવામાન અનુકૂળ નથી. સરકાર કહેતી નથી કે તે ક્યારે અને કેવી રીતે ડાંગરની ખરીદી કરશે. બેંકો પ્રાપ્તિ માટે લોન આપવા માટે અનિચ્છા ધરાવે છે, ખાસ કરીને કારણ કે અગાઉની સિઝનમાં ભારે બાકી રહેતી હતી,” શ્રી મણિએ જણાવ્યું હતું.
લેણાં મંજૂર
સરકારે સાત મહિના કરતાં વધુ સમય પહેલાં ખરીદેલા ડાંગરના બીજા પાક માટે ખેડૂતોને બાકી લેણાં લગભગ ચૂકવી દીધા છે. સરકારી અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, માત્ર ₹20 કરોડ ચૂકવવાના બાકી છે.
મોટા ભાગના ખેડૂતો સરકારના પગલાની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા હોવા છતાં પણ સરકારે ડાંગરના પ્રથમ પાકની ખરીદી કેવી રીતે કરવી તે અંગે નિર્ણય લેવાનો બાકી છે. સરકાર કેરળ બેંકના ₹540 કરોડ અને જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોના કન્સોર્ટિયમના લગભગ ₹2,500 કરોડનું દેવું છે.
કન્સોર્ટિયમને ચૂકવણી કર્યા વિના, સરકાર ડાંગરની ખરીદી માટે કોઈ નવી લોન માટે જઈ શકશે નહીં. કેરળ બેંક પણ બાકી લેણાંની પતાવટ કર્યા વિના વધુ લોન ઓફર કરે તેવી શક્યતા નથી.
છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં રાજ્યભરમાં વ્યાપકપણે વરસેલા વરસાદે લણણી કરેલ ડાંગરના સંભવિત નુકસાન અંગે ખેડૂતોની ચિંતામાં વધારો કર્યો છે. “જ્યારે ખેડુતો આવી મુશ્કેલીઓમાં ઝઝૂમી રહ્યા છે, શ્રી ચેરિયન જેવા જવાબદાર વ્યક્તિ કહે છે કે તેઓ તામિલનાડુથી ચોખા લાવશે. તે સરકારની ઉદાસીનતાની ઊંચાઈ દર્શાવે છે,” શ્રી મણિએ કહ્યું.
