L1 ની આસપાસની ભ્રમણકક્ષામાંથી સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાના હેતુથી, આદિત્ય L1 મિશન ફોટોસ્ફિયર, ક્રોમોસ્ફિયર અને સૂર્યના સૌથી બહારના સ્તરો, કોરોનાને વિવિધ વેવબેન્ડમાં અવલોકન કરવા માટે સાત પેલોડ વહન કરે છે. (ફાઇલ ફોટો/ન્યૂઝ18)
રેકોર્ડ કરેલ ડેટા નેશનલ ઓસેનિક એન્ડ એટમોસ્ફેરિક એડમિનિસ્ટ્રેશન (NOAA) જીઓસ્ટેશનરી ઓપરેશનલ એન્વાયર્નમેન્ટલ સેટેલાઇટ્સ (GOES) દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવેલ એક્સ-રે પ્રકાશ વળાંકો સાથે સુસંગત છે.
ISROના પ્રથમ સૌર મિશન, આદિત્ય L1 એ સૌર જ્વાળાઓની તેની પ્રથમ ઉચ્ચ ઊર્જા એક્સ-રે ઝલક મેળવી છે. આશરે 29 ઓક્ટોબરથી તેના પ્રથમ અવલોકન સમયગાળા દરમિયાન, બોર્ડ આદિત્ય-એલ1 અવકાશયાન પર હાઇ એનર્જી L1 ઓર્બિટીંગ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર (HEL1OS) એ સૌર જ્વાળાઓના આવેગજનક તબક્કાને રેકોર્ડ કર્યો છે, સ્પેસ એજન્સીએ મંગળવારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. સૌર જ્વાળા એ સૌર વાતાવરણનું અચાનક તેજ થવું છે.
આદિત્ય-L1 મિશન:HEL1OS એ સૌર જ્વાળાઓની પ્રથમ હાઇ-એનર્જી એક્સ-રે ઝલક કેપ્ચર કરે છે તેના પ્રથમ અવલોકન સમયગાળા દરમિયાન 29 ઓક્ટોબર, 2023 ના રોજ આશરે 12:00 થી 22:00 UT દરમિયાન, હાઇ એનર્જી L1 ઓર્બિટીંગ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર (HEL1) બોર્ડ પર આદિત્ય-L1 એ રેકોર્ડ કર્યું છે… pic.twitter.com/X6R9zhdwM5
— ISRO (@isro) નવેમ્બર 7, 2023
રેકોર્ડ કરાયેલ ડેટા નેશનલ ઓસેનિક એન્ડ એટમોસ્ફેરિક એડમિનિસ્ટ્રેશન (NOAA) જીઓસ્ટેશનરી ઓપરેશનલ એન્વાયર્નમેન્ટલ સેટેલાઇટ્સ (GOES) દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવેલ એક્સ-રે પ્રકાશ વળાંકો સાથે સુસંગત છે. ઑક્ટોબર 27, 2023 ના રોજ શરૂ કરાયેલ, HEL1OS હાલમાં થ્રેશોલ્ડ અને કેલિબ્રેશન કામગીરીના ફાઇન-ટ્યુનિંગમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે. આ સાધન ઝડપી સમય અને ઉચ્ચ-રિઝોલ્યુશન સ્પેક્ટ્રા સાથે સૂર્યની ઉચ્ચ-ઊર્જા એક્સ-રે પ્રવૃત્તિને મોનિટર કરવા માટે સુયોજિત છે. HEL1OS ડેટા સંશોધકોને સૌર જ્વાળાઓના આવેગજનક તબક્કાઓ દરમિયાન વિસ્ફોટક ઊર્જા પ્રકાશન અને ઇલેક્ટ્રોન પ્રવેગકનો અભ્યાસ કરવા સક્ષમ બનાવે છે.
HEL1OS એ યુઆર રાવ સેટેલાઇટ સેન્ટર, ISRO, બેંગલુરુના સ્પેસ એસ્ટ્રોનોમી ગ્રુપ દ્વારા વિકસાવવામાં આવ્યું હતું, એજન્સીએ ઉમેર્યું હતું. HEL1OS, ISRO દ્વારા આદિત્ય-L1 સોલાર મિશન પરનું હાર્ડ એક્સ-રે સ્પેક્ટ્રોમીટર, સૂર્ય પર ભડકતી પ્રવૃત્તિઓનું આશ્રયસ્થાન છે, જેમાં સૌર પ્રવૃત્તિના પ્રારંભિક આવેગજનક તબક્કાને પકડવાની ક્ષમતા છે. ISRO અનુસાર, જ્વાળાઓ ઇલેક્ટ્રોમેગ્નેટિક સ્પેક્ટ્રમ રેડિયો, ઓપ્ટિકલ, યુવી, સોફ્ટ એક્સ-રે, હાર્ડ એક્સ-રે અને ગામા-કિરણોની તમામ તરંગલંબાઇમાં ઉન્નત ઉત્સર્જન ઉત્પન્ન કરે છે.
ફ્લેર ઉત્સર્જનમાં ત્વરિત કણો અને ગરમ પ્લાઝ્મામાંથી ઉત્સર્જનનો સમાવેશ થાય છે. આદિત્ય-L1 અવકાશયાન પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિલોમીટરના અંતરે આવેલા L1 (સન-અર્થ લેગ્રેન્જિયન પોઈન્ટ) પર સૌર કોરોનાના દૂરસ્થ અવલોકનો અને સૌર પવનના ઇન-સીટુ અવલોકનો પ્રદાન કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. સૂર્યના અવલોકનો માટે તે પ્રથમ સમર્પિત ભારતીય અવકાશ મિશન છે.
L1 ની આસપાસની ભ્રમણકક્ષામાંથી સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાના હેતુથી, આ મિશન ફોટોસ્ફિયર, ક્રોમોસ્ફિયર અને સૂર્યના સૌથી બહારના સ્તરો, કોરોનાને વિવિધ વેવબેન્ડમાં અવલોકન કરવા માટે સાત પેલોડ વહન કરે છે. આદિત્ય-એલ1 એ રાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓની ભાગીદારી સાથેનો સંપૂર્ણ સ્વદેશી પ્રયાસ છે. ઈસરોના એક વૈજ્ઞાનિકે જણાવ્યું હતું.
(આ વાર્તા ન્યૂઝ 18 સ્ટાફ દ્વારા સંપાદિત કરવામાં આવી નથી અને સિન્ડિકેટ ન્યૂઝ એજન્સી ફીડમાંથી પ્રકાશિત કરવામાં આવી છે – પીટીઆઈ)