Teacher’s Day 2022: શિક્ષક દિવસ દર વર્ષે 5 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનને સમર્પિત છે. એક મહાન શિક્ષક હોવા ઉપરાંત, તેઓ સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ અને દેશના બીજા રાષ્ટ્રપતિ પણ હતા. આ દિવસ ઉજવવાનો મુખ્ય હેતુ દેશના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ ડો.સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનને યાદ કરવાનો છે. લોકો તેમના શિક્ષકો પ્રત્યે આદર અને સ્નેહ દર્શાવવા માટે આ દિવસ દેશભરમાં ઉજવે ભારતમાં દૈવી કાળથી ગુરુ શિષ્યની પરંપરા છે. આ પ્રસંગે શાળા-કોલેજોમાં સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો યોજીને શિક્ષકોનું સન્માન કરવામાં આવે છે. વિશ્વમાં અલગ અલગ તારીખે શિક્ષક દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
શું તમે જાણો છો કે ભારતમાં શિક્ષક દિવસ માત્ર ડૉ.રાધાકૃષ્ણનના જન્મદિવસ પર જ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે?
ભારતમાં 5 સપ્ટેમ્બરના રોજ શિક્ષક દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ભારતના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનનો જન્મ થયો હતો. તેમનો જન્મ 5 સપ્ટેમ્બર, 1888ના રોજ તમિલનાડુની રાજધાની ચેન્નાઈના તિરુમાની ગામમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ સર્વપલ્લી વીરસામૈયા અને માતાનું નામ સીમામ્મા હતું. રાધાકૃષ્ણ બાળપણથી જ પ્રતિભાથી સમૃદ્ધ હતા. તેમને અભ્યાસ અને લેખનનો ખૂબ જ શોખ હતો. એવું કહેવાય છે કે તેમને વિવેકાનંદના આશીર્વાદ પણ મળ્યા હતા.
ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણને વર્ષ 1902માં મેટ્રિકની પરીક્ષા પાસ કરી હતી. આ પછી, વર્ષ 1908 માં, ફિલોસોફીમાં એમ.એ. ડિગ્રી મેળવી. આ પછી વર્ષ 1918માં આ જ કોલેજના આસિસ્ટન્ટ પ્રિન્સિપાલ બન્યા. તે જ સમયે, જ્યારે ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન 1954 માં દેશના રાષ્ટ્રપતિ બન્યા ત્યારે ઘણા વિદ્યાર્થીઓ તેમને મળવા આવ્યા હતા. આ પ્રસંગે તેમણે ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનના જન્મદિવસે શિક્ષક દિવસની ઉજવણી કરવાની પરવાનગી માંગી હતી. તે સમયે ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન ના પાડી શક્યા નહીં અને તેમણે પરવાનગી આપી. ત્યારથી શિક્ષક દિવસ 5 સપ્ટેમ્બરના રોજ ઉજવવામાં આવે છે.
બે યુદ્ધો જોયા હોય અને બે રખેવાળ વડાપ્રધાનોને શપથ લેવડાવ્યા હોય તેવા એક માત્ર રાષ્ટ્રપતિ
સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન તેમની પ્રતિભાને કારણે ઘણા મોટા હોદ્દા પર રહ્યા. આટલું જ નહીં, તેમણે સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ અને રાષ્ટ્રપતિનું પદ પણ સંભાળ્યું હતું. તેઓ રાજ્યસભાના સૌથી કાર્યક્ષમ અધ્યક્ષ તરીકે પણ જાણીતા હતા, એક યુક્તિથી પક્ષમાં હોય કે વિરોધમાં, તેઓ ચૂપ રહેતા હતા. તેઓ દેશના એકમાત્ર એવા રાષ્ટ્રપતિ હતા જેમણે બે યુદ્ધો જોયા હોય અને બે રખેવાળ વડા પ્રધાનોને શપથ લેવડાવ્યા હોય. ડો. સર્વપલ્લીને લોકો પ્રેમ અને આદરથી પ્રોફેસર સાહેબ કહીને બોલાવતા હતા. આજે અમે તમને ડૉક્ટર સાહેબના જીવન સાથે જોડાયેલી એક એવી ઘટના વિશે જણાવીશું, જે તમે ભાગ્યે જ સાંભળી હશે, જો તમે ભાષણ આપવા જઈ રહ્યા છો, તો અવશ્ય તેનો ઉલ્લેખ કરો. પછી જુઓ કે શ્રોતાઓને તમારી વાતમાં કેટલો રસ પડશે.
આ કહાની જીતી લેશે તમારું દિલ
વર્ષ 1921 માં, રાધાકૃષ્ણન મૈસુરની સૌથી પ્રતિષ્ઠિત મહારાજા કોલેજમાં પ્રોફેસર હતા. જ્યારે તેઓ કલકત્તા યુનિવર્સિટીમાં પ્રોફેસર તરીકે જવા લાગ્યા ત્યારે યુનિવર્સિટીની બહાર એવી ભીડ હતી કે જાણે કોઈ ફંકશન થઈ રહ્યું હોય. વિદ્યાર્થીઓ તેમની બગીને ફૂલોના હારથી સજાવી રહ્યા હતા, પરંતુ વિદ્યાર્થીઓની આંખોમાં તેમના પસાર થવાનું દુ:ખ સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યું હતું. જ્યારે ડૉક્ટર બહાર જવા માટે આવ્યા ત્યારે તેઓ ફૂલોથી શણગારેલી બગી જોઈને હસી પડ્યા, પરંતુ પછી અચાનક આઘાત લાગ્યો કારણ કે બગીના ઘોડાઓ નહોતા. વિદ્યાર્થીઓ ઘોડાઓને બદલે પોતે ગાડીને મૈસૂરના રેલ્વે સ્ટેશન સુધી ખેંચી ગયા. રસ્તામાં લોકો તેના ચરણ સ્પર્શ કરીને સલામ કરી રહ્યા હતા, જાણે તેના પરિવારનો કોઈ સભ્ય તેને છોડીને જતો રહ્યો હતો.
જ્યારે અમેરિકામાં ડો.રાધાકૃષ્ણનનો ડંકો વાગ્યો હતો
સ્વામી વિવેકાનંદ પછી અમેરિકનો જો કોઈ ભારતીયની પ્રશંસા કરતા હોય તો તેનું નામ ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન હતું. વર્ષ 1926માં જ્યારે ડૉ. સાહેબે અમેરિકાની હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીમાં ભારતીય ફિલસૂફી અંગ્રેજીમાં પશ્ચિમી શૈલીમાં સમજાવવાનું શરૂ કર્યું ત્યારે તેમને એક સાથે ત્રણ બાબતો યાદ આવી. પહેલા સ્વામી વિવેકાનંદનું તે ભાષણ, પછી ભારતીય સંસ્કૃતિ અને પછી આ દાર્શનિક નેતા સ્વામી વિવેકાનંદના દેશમાંથી આવ્યા હતા. બીજા દિવસના અખબારો ડો. રાધાકૃષ્ણનના નિવેદન અને વિશ્લેષણથી છવાયેલા હતા, દરેક જણ તેને વાંચવા માટે આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા હતા. વર્ષ 1926માં ડૉ.રાધાકૃષ્ણને “ધ હિન્દી વ્યૂ ઑફ લાઈફ” નામનું પુસ્તક લખ્યું, આ પુસ્તકો દ્વારા પશ્ચિમી દેશોમાં ડૉ.સાહેબના વખાણ થવા લાગ્યા.